oktober 2023 / Begin oktober keurde minister Jambon 21 bovenlokale cultuurprojecten goed, die waren ingediend tijdens de 9e projectoproep voor bovenlokale cultuurprojecten op 15 mei 2023.

Met 57 ontvankelijke dossiers scoort deze ronde iets minder dan de voorgaande van 15 november 2022, waar 73 ontvankelijke dossiers werden ingediend. Met een slaagpercentage van 36% voor beide rondes blijft de uitkomst gelijk. Deze nieuwe projecten kunnen van start gaan vanaf 1 januari 2024.

Ook in deze ronde zien we weer een spreiding over alle provincies, met vijf projecten uit Oost-Vlaanderen en Vlaams-Brabant, vier projecten uit Antwerpen, drie uit West-Vlaanderen en Limburg en één uit Brussel. Qua inhoud zien we een heel divers palet aan indieners en disciplines.

Quel Cirque!

Opvallend binnen deze ronde zijn de twee circusprojecten. Met Project C zet Ell Circo d’ell fuego een verbindend en cocreatief artistiek traject op met jongeren waarbij circus en maatschappelijk actuele thema’s versmelten tot een voorstelling voor breed publiek.

Sarakasi zet in het project Van kweekvijver tot professionele haven in op de verdere professionalisering van jongere circusartiesten en het uitwerken van een volwaardige productietak binnen kleine ateliers.

Muziek verzacht de zeden

Ook weer bijzonder veel muziekprojecten in deze oproep, met opvallend veel klassiek. Zo brengt AGB Asse met Pianodays2024 pianomuziek in alle uithoeken van de Noordrand van Brussel, Mechelen en Leuven. Op specifieke plekken, specifieke buurten en bijzondere erfgoedplekken staan professionele muzikanten en amateurs gelijkwaardig naast elkaar.

De Koninklijke Beiaardschool Jef Denyn laat in het project Klank van vroeger, muziek voor vandaag. Beleef de beiaard in je buurt. Schoolkinderen uit Mechelen, Leuven, Peer en Roeselare kennismaken met de rijke Belgische beiaardcultuur, erkend als werelderfgoed.

Jongeren verbinden met muziek is ook de ambitie van Jeugdhuis Tijl dat met het project Lab T een muzieklabo opzet als incubator voor de jonge muziekscène in de regio tussen Leuven en Hasselt.

De Koninklijke Harmonie van Herent zet met A Meezing Christmas een participatief project op dat mensen verbindt via kerstmuziek en het gezellig samen zingen.

Motives for jazz laat dan weer het gelijknamige festival uit de as herrijzen en zet zijn provinciale karakter extra in de verf door elk jaar een andere gemeente en locatie in Limburg aan te doen. 

De terugkeer van het sociaal-artistiek werk

Na het uitdoven van het participatiedecreet en de daar bijhorende projectoproep, vinden de sociaal-artistieke projecten zo langzamerhand hun weg naar dit decreet.

Het Scheldeoffensief zet met Piedestal een inclusieve circustheaterproductie op voor een regulier theaterpubliek, waarbij ze vooral ook de theatrale en circusvaardigheden van performers met een beperking willen versterken en inclusieve voorstellingen willen realiseren.

Het Brusselse Zinneke slaat haar vleugels uit met Zinnebirds, waarbij ze de jarenlang opgebouwde expertise en knowhow willen delen met andere steden via uitwisseling en cocreatie van stedelijke artistieke praktijken.

Collectief Moos uit de Kempen verbindt met droom(t)huis verschillende generaties en culturen door bijzondere leeservaringen aan te bieden die een ingang vormen naar het erfgoed van de streek. Jongeren uit scholen, verenigingen en bibliotheken werken samen rond de thema’s migratie, communicatie en het concept ’thuis’. 

Erfgoed blijft bekoren

Het Vlaams erfgoed blijft inspireren en prikkelen. Het Guido Gezellegenootschap neemt de 125 jaar sinds het overlijden van de bekende schrijver als startpunt voor het innovatieve karakter van zijn werk te belichten, geïnspireerd op bronnen die vandaag nog steeds actueel zijn: culturele diversiteit, ecologie en spiritualiteit. Deze worden vertaald naar drie publieksformats die reizen tussen drie regio’s.

De gemeente Oudenburg grijpt dan weer het 75-jarig overlijden van architect Charles Pil aan om met bovenlokale onderwijsinstellingen, heemkundige kringen en erfgoedsamenwerkingsverbanden een rondreizende pop-uptentoonstelling te realiseren rond zijn figuur.

Erfgoedlab Leuven Verkent dan weer ons hedendaags culinair erfgoed in diverse erfgoedorganisaties en gemeenschappen in het project Verbeelding van voedsel, waarbij ze via een expo, multiculturele markt en wandelparcours aantonen dat vanuit erfgoed talrijke raakvlakken met de stad en regio kunnen gelegd worden.

Zorgen voor elkaar 

Aandacht voor kwetsbare mensen, de zorg voor ouderen of voor jongeren in moeilijke situaties… culturele projecten reiken soms de nodige verbeelding of omkadering om daar mee aan de slag te gaan. Binnen het decreet staan die transversale samenwerkingen centraal.

Zo brengt BOS+ in het project Bosbidon kwetsbare jongeren in contact met de natuur en stellen ze hun ervaringen en de expressie daarvan centraal. Met het project tastbaar wil PlayGrounds dan weer tactiele armoede onderzoeken en een antwoord bieden vanuit artistiek perspectief. Muzikanten, zangers, dansers en therapeuten zetten samen met partners uit de zorgsector hun expertise ter beschikking van kwetsbare doelgroepen.

Multidisciplinair collectief Lucinda Ra zal voor 3 jaar een atelierwerking opzetten in de psychiatrische instelling Dr. Guislain en er linken leggen met kunstencentrum VIERNULVIER, de UGent en Yellow-art van OPC Geel. Daarbij onderzoeken ze welke rol een artistiek onderzoek en een collectieve atelierwerking in dialoog met psychiatrie en zorg kunnen hebben.

De Mannschaft zet een tweeledig artistiek onderzoek op naar cocreatie met kleuters in het project was en is. De resultaten daarvan delen ze met het brede cultuurveld.

GRYSDE wordt een bovenlokaal participatief project dat de complexiteit weerspiegelt van het universele fenomeen van een vergrijzende samenleving. Theatermakerij Het eenzame Westen zet hiervoor 3 specifieke trajecten op die uitmonden in een immersieve installatie, een performance en een theatervoorstelling. Dit alles gemaakt met en door lokalen en aangespoelden, grijsaards en groentjes, professionelen en liefhebbers.

Nieuwe kunstvormen 

Het decreet Bovenlokale Cultuurwerking moedigt experiment en vernieuwing sterk aan. Nieuwe kunstvormen en jonge disciplines vinden er dus hun plaats. Link in de Kabel en 30CC brengen met Shift een unieke mix van een high tech lab waar jongeren met cutting edge digitale media experimenteren, een kunstenaarsatelier waar zij mediakunst creëren en een jeugdhuis waar zij vrijblijvend langskomen om te experimenteren, creëren, ontmoeten en ontspannen.

De Narrenhandel is een artist run organisatie met als missie opkomend comedytalent in Vlaanderen te stimuleren, begeleiden en ondersteunen. Hun Narrenhandel comedytraject bestaat uit een opleidings- en coachingstraject, het aanbieden en ondersteunen van speelkansen en tot slot een steunpunt en toevluchtsoord zijn voor jonge comedians met praktische vragen. Dit rollen ze uit over verschillende steden en gemeenten.

SAGA zet met openluchtmuseum 2.0 in op het professionaliseren van street art in Limburg en Vlaanderen. Ze leggen een database aan met een inventaris van streetartwerken in Limburg, inclusief documentatiefiches met foto’s, bio’s, opdrachtgevers, achtergrond en materialen. Hiermee willen ze kennis opbouwen over het conserveren en restaureren van street art en deze beschikbaar maken voor de sector. Tegelijk ontsluit SAGA die database ook voor het publiek door een app die overal raadpleegbaar is en die ze koppelen aan het Limburgs fietsroutenetwerk.

Alweer 21 originele en veelbelovende bovenlokale cultuurprojecten die je vanaf 1 januari 2024 overal in Vlaanderen kan gaan ontdekken. Wij kijken er alvast naar uit.